Przepuklina brzuszna – leczenie operacyjne

Czym jest przepuklina brzuszna?

Do grupy przepuklin brzusznych zaliczamy m.in. przepuklinę pachwinową, pępkową, udową, kresy białej oraz lędźwiową. Występuje ona wówczas, gdy na skutek osłabienia lub uszkodzenia powłok jamy brzusznej dochodzi do przemieszczenia się narządów – najczęściej fragmentów jelit lub otrzewnej – poza jej granice. Przepuklina może mieć charakter wrodzony lub nabyty. W przypadku dorosłych do jej powstania przyczyniają się m.in. wcześniejsze zabiegi chirurgiczne, urazy, dźwiganie ciężarów, ciąża, poród, otyłość czy naturalne procesy starzenia, które powodują utratę elastyczności tkanek.

Nieleczona przepuklina nie tylko powiększa się z czasem, ale może także prowadzić do groźnych powikłań – takich jak uwięźnięcie fragmentu jelita i jego niedokrwienie. Z tego względu w każdym przypadku zaleca się jej chirurgiczne usunięcie.

Jak przebiega zabieg?

Operacja przepukliny brzusznej wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym i trwa zazwyczaj od 1 do 2 godzin, w zależności od rozległości zmiany. Zabieg rozpoczyna się od wykonania nacięcia w miejscu przepukliny, przez które chirurg uzyskuje dostęp do jamy brzusznej. Następnie worek przepuklinowy jest ostrożnie oddzielany lub nacinany, a przemieszczone narządy odprowadzane na swoje miejsce.

Po odprowadzeniu zawartości przepukliny lekarz przystępuje do rekonstrukcji ściany jamy brzusznej. W większości przypadków stosuje się metodę z użyciem specjalnej siatki chirurgicznej, która wzmacnia osłabione tkanki i znacząco zmniejsza ryzyko nawrotu. W przypadku bardzo rozległych ubytków siatka pełni funkcję głównego wzmocnienia bez konieczności zszywania tkanek. Na zakończenie chirurg precyzyjnie zszywa tkanki podskórne i skórę, a rana zostaje zabezpieczona jałowym opatrunkiem.

Przygotowanie do zabiegu

Operacja przepukliny brzusznej wymaga wcześniejszej konsultacji chirurgicznej oraz wykonania badań: morfologii, parametrów krzepnięcia (APTT, INR), elektrolitów, glukozy, EKG, oznaczenia grupy krwi i badania ogólnego moczu. Na około tydzień przed zabiegiem należy odstawić środki przeciwkrzepliwe i niektóre leki przeciwbólowe – szczegółowe wytyczne przekazuje lekarz prowadzący.

Pacjent powinien również unikać ciężkostrawnych posiłków i alkoholu w dniach poprzedzających zabieg, a w dniu operacji stawić się na czczo.

Rekonwalescencja po operacji

Czas rekonwalescencji zależy od rozległości przepukliny i indywidualnych predyspozycji pacjenta. Pobyt w klinice trwa zwykle 1–2 doby. W pierwszych tygodniach po zabiegu należy unikać wysiłku fizycznego, dźwigania i gwałtownych ruchów. Wskazane jest noszenie pasa brzusznego, który wspomaga proces gojenia i stabilizuje powłoki brzuszne.

Do lekkiej aktywności, np. spacerów, można wrócić po około 2 tygodniach, natomiast pełna aktywność fizyczna jest zalecana po upływie 2–3 miesięcy. Dieta powinna być lekkostrawna i bogata w błonnik, co zapobiega zaparciom i nadmiernemu ciśnieniu w jamie brzusznej. Rana pooperacyjna wymaga regularnych zmian opatrunków, a szwy usuwa się zazwyczaj po 7–10 dniach.

Przeciwwskazania do zabiegu

Choć operacja przepukliny brzusznej jest konieczna, w niektórych przypadkach należy ją odroczyć lub poprzedzić leczeniem chorób współistniejących. Przeciwwskazania obejmują:

• aktywne infekcje skóry i tkanek podskórnych,
• niewyrównaną cukrzycę,
• zaburzenia krzepnięcia,
• niewydolność krążenia i choroby serca,
• nadciśnienie tętnicze,
• niedokrwistość,
• ciążę.